13 grudnia 1981 roku doszło do pierwszego w Polsce powojennej zamachu stanu, jakim było wprowadzenie przez generała Wojciecha Jaruzelskiego stanu wojennego. Naród polski stanął w nierównej walce wobec wrogich sił. W kraju pojawiło się kilka punktów oporu, między innymi na Śląsku takim miejscem stała się kopalnia Wujek w Katowicach.

Mieszkańcy Górnego Śląska od wieków stanowili przednią straż dla polskości tych ziem, bowiem Ślązacy od zawsze byli i są wierni tradycji narodowej. Atmosfera grudnia 1981 roku była wyjątkowo napięta. Z jednej strony reżim Jaruzelskiego zmobilizował nie tylko wojsko, funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, milicji,  MSW, lecz także ORMO. Wszystkie te siły miały bezpośredni dostęp do broni i nastawione były konfrontacyjnie do polskiego społeczeństwa. Z drugiej strony barykady stanął zdezorientowany, pozbawiony możliwości decydowania o swoim losie, umęczony naród. W tak dramatycznej sytuacji schronienie i pocieszenie dawał tylko Zbawiciel Jezus Chrystus ukryty w Najświętszej Eucharystii. W tym czasie w naszym kraju junta wojskowa pacyfikowała kolejno objęte strajkami miejsca. 16 grudnia doszło do krwawej rozprawy ze strajkującymi w kopalni Wujek. Zginęło 9 górników a 21 zostało rannych.

Śmiertelne ofiary z kopalni Wujek to:

1. Józef CZEKALSKI postrzelony w serce, lat 48
2. Ryszard GZIK kula przeszła uszami Bogusław, lat 35
3. Zbigniew WILK otrzymał trzy kule w plecy, lat 30
4. Joachim GNIDA postrzał uszkodził podstawę czaszki, lat 28
5. Bogusław KOPCZAK postrzelony w brzuch powodujący rozerwanie wątroby, lat 28
6. Józef GIZA kula rozerwała tętnicę przeszyła szyję, lat 23
7. Zenon ZAJĄC trafiony prosto w klatkę piersiową, lat 22
8. Jan STAWISIŃSKI postrzelony w głowę, lat 21
9. Andrzej PEŁKA postrzelony w pierś, krtań i w głowę, lat 19

Obrażenia świadczą dobitnie o bezkompromisowej, bezwzględnej postawie pacyfikujących oddziałów, które wykonywały otrzymane zadanie nawet za cenę życia ludzkiego. Do zmniejszenia liczby śmiertelnych ofiar przyczyniła się odważna i pełna poświęcenia pomoc lekarzy i sanitariuszy między innymi ze szpitala w Ligocie. Spoglądając faktograficznie i chronologicznie wydarzenia w Kopalni mają następujący przebieg.

13 grudnia aresztowano Jana Ludwiczka działacza związkowego zatrudnionego w KWK Wujek. 14 grudnia na znak protestu górnicy zatrudnieniu w “Wujku” postanowili nie podejmować pracy do czasu powrotu Ludwiczaka. Równocześnie doszło do zmilitaryzowania kopalni, co spowodowało zradykalizowanie nastojów. Rozmowy z ustanowionym komisarzem nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Strajk był kontynuowany. 15 grudnia dociera informacja o pacyfikacji przez ZOMO kopalń Staszic i Manifest Lipcowy. W obliczu zaistniałych faktów pojawiło się zbiorowe przekonanie, że podobny los spotka kopalnię Wujek. Górnicy rozpoczynają przygotowania do obrony. Natomiast w tym samym czasie pułkownik Jerzy Gruba podjął decyzję o pacyfikacji kopalni na posiedzeniu sztabu w Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Katowicach. 16 grudnia w godzinach porannych zażądano, by kopalnię opuściły kobiety. Specjalne siły ZOMO przygotowują się do ataku odcinając drogę do miasta i rozpędzając zebranych pod kopalnią ludzi. W szturmie na “Wujka” uczestniczy: 5 kompani ZOMO, 2 kompanie ORMO, 1 kompania NOMO, 7 armatek wodnych, 3 kompanie po 10 bojowych wozów piechoty i kompania czołgów. Oprócz tego dysponowano 1 plutonem specjalnym ZOMO. Wobec takiej przewagi sil nieuzbrojeni górnicy byli bezbronni. A zatem pacyfikowano bezbronnych i niewinnych ludzi przy użyciu sił militarnych dysponujących sprzętem wojskowym, bronią. Dysproporcje wręcz stają się w tym przypadku niepodważalnym faktem. Proces i osądzenie winnych zbrodni dokonanej na narodzie polskim praktycznie nie posuwa się do przodu. Winni zbrodniarze, osoby odpowiedzialne za wprowadzenie stanu wojennego, wydające rozkazy w czasie trwania działań militarnych nadal są bezkarni. Ludzie stojący za tzw. systemem demokratycznym chronią żyjące jeszcze odpowiedzialne osoby.

Dramatyczne wydarzenia w KWK Wujek żyją mocno w świadomości ludzkiej, czego wyrazem są odbywające się każdego roku rocznicowe obchody upamiętniające pomordowanych. W tym roku w uroczystościach brał udział m.in. Bronisław Komorowski. Przemówienie obecnego prezydenta a raczej jego bełkot, spotkał się z gwizdami zgromadzonych ludzi. Po zakończeniu uroczystości rocznicowych, delegacje różnych organizacji, stowarzyszeń, związków zawodowych, przedstawiciele miejscowych władz, złożyły kwiaty pod pamiątkowym krzyżem. Wśród uczestników znalazła się delegacja Dzielnicy śląskiej Narodowego Odrodzenia Polski. W ten grudniowy mroźny wieczór liczba uczestników była niestety dużo mniejsza niż w roku poprzednim. Za rok, 30-lecie krwawych katowickich wydarzeń. Miejmy nadzieję, że właśnie wtedy, także ty tam będziesz, by pokazać, że również pamiętasz!

Klaudia Wolczyńska